Een chatelaine is een decoratieve riemhaak of riemklem die werd gedragen om het middel waar verschillende kettingen aanzaten. Aan iedere ketting zat dan weer een nuttig voorwerp zoals een schaar, vingerhoed, horloge, horlogesleutel, enzovoort. Dit specifieke object is een extra verguld haakje waar op een snelle manier makkelijk iets aan gehangen kon worden.
Een chatelaine werd vaak gedragen door de huishouders in de Nederlandse republiek van de 16de tot en met de 19de eeuw. In de 16de eeuw werden ze vooral door de rijken gebruikt als horlogesleutel houders.
